Μερικές φορές οι άνθρωποι μπορεί να γίνουν περίεργοι και αγενείς με τις ερωτήσεις τους, όσον αφορά την απόφαση για μετάβαση σε οίκο ευγηρίας. Αυτή η αδιακρισία μπορεί να μας φέρει σε δύσκολη θέση.
Η απόφαση για μετάβαση σε οίκο ευγηρίας – είτε δική μας είτε για κάποιον αγαπημένο μας – είναι από τις πιο προσωπικές και συναισθηματικά φορτισμένες επιλογές που μπορεί να κληθούμε να κάνουμε. Και όμως, είναι επίσης μία απόφαση που φαίνεται να προσελκύει ερωτήσεις, σχόλια και γνώμες από παντού.
“Γιατί τον έστειλες εκεί;” “Δεν μπορούσατε να τον φροντίσετε στο σπίτι;” “Πόσο κοστίζει;” “Δεν νιώθεις ενοχές;” Αυτές είναι μερικές από τις ερωτήσεις που αντιμετωπίζουν οι οικογένειες – αλλά και τα ίδια τα άτομα που ζουν σε οίκο ευγηρίας. Μπορεί να έρχονται από γείτονες, μακρινούς συγγενείς, γνωστούς, ή ακόμα και από ανθρώπους που νομίζουν ότι βοηθούν με τις “συμβουλές” τους.
Η αλήθεια είναι ότι πίσω από κάθε τέτοια απόφαση υπάρχει μια μοναδική ιστορία: υγειονομικές ανάγκες, οικογενειακές συνθήκες, οικονομικοί περιορισμοί, αλλά και προσωπικές επιθυμίες. Κανείς δεν παίρνει αυτή την απόφαση ελαφρά τη καρδία. Και κανείς δεν οφείλει εξηγήσεις στον καθένα που ρωτάει.
Είναι χρήσιμο να μάθουμε πώς μπορούμε να απαντήσουμε σε αυτές τις ερωτήσεις με αξιοπρέπεια και χάρη, χωρίς να δώσουμε πολλές λεπτομέρειες. Εμείς αποφασίζουμε πόσες λεπτομέρειες θα δώσουμε και σε ποιους. Υπάρχει πάντα ένα όριο για να προστατεύουμε την ιδιωτικότητά μας και την ψυχική μας υγεία. Σκοπός είναι να προστατεύουμε τον εαυτό μας και τους αγαπημένους μας από την κρίση και τις προκαταλήψεις. Κάτι που συχνά προκύπτει από τις άχαρες ερωτήσεις είναι ότι μπορούμε να αλλάξουμε την αντίληψη για τους οίκους ευγηρίας και τις Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωμένων. Οπότε, ας δούμε πώς απαντάμε με χάρη στις αδιάκριτες ερωτήσεις.
Από Πού Προέρχονται οι Ερωτήσεις;
Πριν δούμε πώς να απαντήσουμε, αξίζει να καταλάβουμε από πού προέρχονται αυτές οι ερωτήσεις:
Προκαταλήψεις και στερεότυπα
Πολλοί έχουν μια ξεπερασμένη αρνητική εικόνα για τους οίκους ευγηρίας – “γηροκομεία” όπου οι ηλικιωμένοι “εγκαταλείπονται”. Δεν γνωρίζουν τις σύγχρονες δομές φροντίδας και ότι οι καιροί και οι γνώσεις έχουν αλλάξει.
Φόβος για το μέλλον
Βλέπουμε ανθρώπους που ρωτάνε γιατί οι ερωτήσεις που κάνουν αντανακλούν τον δικό τους φόβο για τα γεράματα και την εξάρτηση. Είναι σαν να βάζουν τον εαυτό τους είτε στη δική μας θέση είτε στη θέση του ηλικιωμένου και κάνουν ερωτήσεις για να βιώσουν εξ αποστάσεως την απόφαση.
Πολιτισμικά στερεότυπα
Σε πολλές κοινωνίες υπάρχει η αντίληψη ότι “καλά παιδιά” φροντίζουν τους γονείς τους στο σπίτι, και οτιδήποτε άλλο θεωρείται αποτυχία. Πολλές φορές, η καλύτερη λύση είναι το σπίτι του ηλικιωμένου. Υπάρχουν, όμως, πολλές παθήσεις που είναι δύσκολα αντιμετωπίσιμες στο σπίτι. Παράλληλα, η μοναξιά μπορεί να γίνει ένα τεράστιο βάρος για κάποιον ηλικιωμένο, και τότε η μονάδα φροντίδας είναι η καλύτερη λύση.
Γνήσια ανησυχία
Κάποιες φορές οι ερωτήσεις προέρχονται από πραγματικό ενδιαφέρον, αν και εκφράζονται με αδέξιο τρόπο, ίσως λόγω ντροπής ή λόγω έλλειψης πληροφόρησης.
Χτίζουμε Απαντήσεις
1. Η Σύντομη και Σταθερή Απάντηση
Για περιστασιακές ερωτήσεις από ανθρώπους που δεν έχετε στενή σχέση:
Ερώτηση: “Γιατί τον έβαλες σε οίκο ευγηρίας;”
Απάντηση: “Ήταν η καλύτερη απόφαση για όλους μας. Τον φροντίζουν πολύ καλά εκεί.”
Αυτό θέτει ευγενικά αλλά σταθερά ένα όριο χωρίς να δίνετε λεπτομέρειες.
2. Η Συνεκτική Απάντηση
Βοηθήστε τον άλλον να δει την κατάσταση διαφορετικά:
Ερώτηση: “Δεν σε πείραξε που τον έστειλες εκεί;”
Απάντηση: “Στην πραγματικότητα, δεν τον ‘έστειλα’ – επιλέξαμε μαζί έναν τόπο όπου θα έχει 24ωρη φροντίδα και κοινωνικότητα.”
3. Η Εκπαιδευτική Απάντηση
Όταν έχετε τη διάθεση και ο συνομιλητής φαίνεται ανοιχτός:
Ερώτηση: “Δεν μπορούσατε να τον κρατήσετε σπίτι;”
Απάντηση: “Οι ανάγκες του υπερέβαιναν αυτό που μπορούσαμε να προσφέρουμε με ασφάλεια στο σπίτι. Στη Μονάδα έχει πρόσβαση σε φυσικοθεραπευτές, νοσηλευτές και δραστηριότητες που του διατηρούν την ποιότητα ζωής.”
4. Το Ευγενικό αλλά Σαφές Όριο
Για πολύ προσωπικές ή κριτικές ερωτήσεις:
Ερώτηση: “Πόσο κοστίζει μηνιαίως;”
Απάντηση: “Είναι προσωπικό οικονομικό θέμα που δεν συζητώ, αλλά ευχαριστώ για το ενδιαφέρον.”
Επίσης:
Ερώτηση: “Εγώ ποτέ δεν θα έβαζα τη μητέρα μου σε τέτοιο μέρος.”
Απάντηση: “Κάθε οικογένεια και κάθε κατάσταση είναι διαφορετική. Σεβόμαστε τις επιλογές μας.”
Απαντήσεις για Διαφορετικές Καταστάσεις
Όταν Εσείς Ζείτε σε Οίκο Ευγηρίας
Ερώτηση: “Σε εγκατέλειψαν τα παιδιά σου;”
Απάντηση: “Καθόλου! Επέλεξα να έρθω εδώ για να έχω την υποστήριξη που χρειάζομαι και να μην επιβαρύνω την οικογένειά μου. Τα παιδιά μου με επισκέπτονται τακτικά.”
Επίσης:
Ερώτηση: “Δεν είναι καταθλιπτικό;”
Απάντηση: “Έχω φίλους εδώ, δραστηριότητες που μου αρέσουν, και ασφάλεια. Είμαι πιο ευχαριστημένος/η από ότι ήμουν μόνος/η στο σπίτι.”
Όταν Ένας Γονέας Ζει σε Οίκο
Ερώτηση από γονέα: “Εμένα θα με στείλεις όταν γεράσω;”
Απάντηση: “Αν χρειαστεί ποτέ, θα λάβουμε την καλύτερη απόφαση μαζί, με σεβασμό στις επιθυμίες και τις ανάγκες σου.”
Σε Επαγγελματικό Περιβάλλον
Ερώτηση συναδέλφου: “Πώς τα βγάζεις πέρα με το κόστος;”
Απάντηση: “Είναι πρόκληση, αλλά έχουμε βρει τρόπους να το διαχειριστούμε.”
Απαντήσεις σε Παιδιά
Ερώτηση παιδιού: “Γιατί η γιαγιά δεν μένει μαζί σας;”
Απάντηση: “Η γιαγιά χρειάζεται ειδική φροντίδα που μπορούν να της δώσουν μόνο γιατροί και νοσηλευτές. Στο νέο της σπίτι έχει και φίλους!”
Διαχείριση των Δικών μας Συναισθημάτων
Έχουμε Ενοχές
Πολλοί αισθάνονται ενοχές, ακόμα και όταν ξέρουν ότι έκαναν τη σωστή επιλογή. Εκεί παίζει ρόλο η κοινωνική πίεση και οι προσωπικές αμφισβητήσεις. Δυστυχώς δεν υπάρχει κάποιος που θα μας πει ότι πήραμε τη σωστή απόφαση, εκτός από τον εαυτό μας.
Αυτό που πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι η ποιοτική φροντίδα απαιτεί εξειδίκευση και παροχές που δεν έχουν όλοι, ιδίως στο σπίτι. Επίσης, πολλές φορές ξεχνάμε ότι η προσωπική μας υγεία, σωματική και ψυχική, είναι σημαντική και δεν είναι εγωισμός να πούμε ‘δεν τα καταφέρνω μόνος’. Είναι καλό να ξέρουμε ότι κι ο φροντιστής ενός ηλικιωμένου χρειάζεται φροντίδα. Ένας εξαντλημένος φροντιστής δεν μπορεί να προσφέρει καλή φροντίδα, και προκαλείται ένας φαύλος κύκλος γκρίνιας και κούρασης που δεν οδηγεί πουθενά.
Βρίσκοντας Υποστήριξη
Είναι καλό να μιλάμε για τα συναισθήματά μας και τις ενοχές μας. Αν υπάρχουν άνθρωποι στον κύκλο μας που μπορούν να μας ακούσουν, αυτό βοηθάει πολύ στην αποσυμφόρηση των συναισθημάτων. Μπορούμε επίσης να μιλήσουμε με το προσωπικό της μονάδας φροντίδας. Αυτοί οι άνθρωποι βιώνουν καθημερινά τις προσωπικές μάχες των ανθρώπων και ξέρουν να τις αντιμετωπίσουν.
Αυτοεπιβεβαίωση
Όταν αισθανόμαστε αμφιβολίες, είναι καλό να λέμε στον εαυτό μας ότι πήραμε την σωστή απόφαση με αγάπη και φροντίδα και ότι κάναμε ό,τι καλύτερο μπορούσαμε με τους πόρους που είχαμε. Πάντα έχουμε στο μυαλό την ευημερία και υγεία του ανθρώπου μας, και αν αυτό γίνεται μόνο σε έναν οίκο ευγηρίας, τότε αυτό είναι που πρέπει να κάνουμε. Και στο κάτω κάτω, δεν οφείλουμε δικαιολογίες σε κανέναν, μεγάλοι άνθρωποι είμαστε.
Αλλάζοντας τη Συζήτηση
Προωθώντας Θετική Αντίληψη
Όταν αισθάνεστε άνετα, μπορείτε να βοηθήσετε να αλλάξει η κοινωνική αντίληψη, όσον αφορά στους οίκους ευγηρίας και τις μονάδες φροντίδας.
“Μία Μονάδα Φροντίδας Ηλικιωμένων δεν είναι τιμωρία ή εγκατάλειψη. Είναι μια κοινότητα όπου οι ηλικιωμένοι μπορούν να έχουν ασφάλεια, κοινωνικότητα και επαγγελματική φροντίδα, ιδίως αν έχουν πολύπλοκα θέματα υγείας.”
Μοιράζοντας Θετικές Εμπειρίες
“Ο μπαμπάς μου συμμετέχει σε μαθήματα ζωγραφικής, έχει φίλους που παίζουν χαρτιά κάθε απόγευμα, και η υγεία του παρακολουθείται καθημερινά. Είναι πιο ευτυχισμένος από ότι ήταν όταν ήταν μόνος στο σπίτι.”
Έτσι, δίνετε το σήμα ότι μια μονάδα φροντίδας παρέχει όλες τις υπηρεσίες που χρειάζεται ένας ηλικιωμένος για να νιώθει ασφαλής και ολοκληρωμένος.
Εκπαιδεύοντας για τις Σύγχρονες Δομές
“Οι σύγχρονες Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωμένων δεν μοιάζουν με τα ‘γηροκομεία’ του παρελθόντος. Προσφέρουν προσωπικό περιβάλλον, ποιοτική φροντίδα, και σεβασμό στην αυτονομία κάθε ατόμου.”
Μπορούμε να δώσουμε προσωπικά παραδείγματα από την εμπειρία μας και να δείξουμε ότι παρέχονται υπηρεσίες και φροντίδα ποιότητας.
Πρακτικές Συμβουλές
Πολλές φορές οι αδιάκριτες ερωτήσεις έρχονται στην πιο ακατάλληλη στιγμή, όταν είμαστε ήδη φορτισμένοι με άλλα θέματα, οπότε δεν είναι κακό να έχουμε προετοιμάσει το μυαλό μας, για τη δική μας ψυχική υγεία.
Προετοιμασία
Σκεφτείτε 2-3 σύντομες απαντήσεις για συχνές ερωτήσεις που μπορείτε να δίνετε στις πιο συνηθισμένες ερωτήσεις. Αν η απάντηση σας βγαίνει κάπως άγαρμπα και άκομψα, εξασκηθείτε να τις λέτε με ήρεμο τόνο. Δώστε χώρο και χρόνο στον εαυτό σας να προετοιμάσετε τη συναισθηματική σας αντίδραση.
Κατά τη Διάρκεια της Συζήτησης
Πριν απαντήσετε, πάρτε μια ανάσα: ναι, έχετε ακούσει αυτή την ερώτηση δεκάδες φορές, οπότε δώστε χρόνο στον εαυτό σας για να μην αγανακτήσετε. Δεν χρειάζεται να δικαιολογηθείτε γιατί εσείς ξέρετε ότι κάνατε το σωστό. Οπότε απλά απαντήστε. Αν δεν θέλετε να δώσετε συνέχεια στη συζήτηση, αλλάξτε θέμα μετά την απάντησή σας.
Μετά από Δύσκολες Συζητήσεις
Αν είχατε μια δύσκολη συζήτηση για την απόφασή σας, επεξεργαστείτε τα συναισθήματά σας, γιατί πάντα έχουμε ενοχές και δεύτερες σκέψεις, και μπορεί η κριτική που βιώσατε να ανέσυρε αυτές τις σκέψεις.
Πάρτε τηλέφωνο ή μιλήστε με κάποιον που σας καταλαβαίνει και συμμερίζεται τις απόψεις και τις ανησυχίες σας. Υπενθυμίστε στον εαυτό σας γιατί πήρατε την απόφαση και πώς ήταν τα πράγματα πριν τη μονάδα φροντίδας. Κάντε ένα γρήγορο ‘πριν και μετά’ και ζυγίστε πώς νιώθει και πώς είναι ο άνθρωπός σας.
Φροντίζουμε τον εαυτό μας και τον άνθρωπό μας
Η απόφαση εισαγωγής σε μία Μονάδα Φροντίδας Ηλικιωμένων – είτε για τον εαυτό μας είτε για κάποιον αγαπημένο – είναι προσωπική, πολύπλοκη και συχνά δύσκολη. Δεν χρειάζεται να τη δικαιολογήσουμε σε κανέναν. Η χάρη στις απαντήσεις δεν σημαίνει να ανοίξουμε την καρδιά μας στον καθένα που ρωτάει. Σημαίνει να βρούμε έναν τρόπο να διατηρήσουμε την αξιοπρέπειά μας και την ιδιωτικότητά μας, απαντώντας με σεβασμό αλλά και με σταθερότητα. Ανοιγόμαστε όσο νιώθουμε άνετα και όσο θέλουμε, γιατί δεν χρωστάμε εξηγήσεις σε κανέναν.
Θυμηθείτε ότι η αγάπη εκφράζεται με πολλούς τρόπους. Μερικές φορές, το πιο αγαπημένο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε είναι να διασφαλίσουμε ότι κάποιος που αγαπάμε έχει την καλύτερη δυνατή φροντίδα, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει να μην την παρέχουμε εμείς οι ίδιοι. Στο κάτω κάτω, πόσοι από εμάς είμαστε επαγγελματίες γιατροί, φροντιστές ή νοσοκόμοι;
Η πιο χαριτωμένη και ενσυνείδητη απάντηση που μπορούμε να δώσουμε είναι αυτή που προστατεύει τόσο τους αγαπημένους μας όσο και τον εαυτό μας. Κι αν θέλετε να δείτε από κοντά πώς κάνουμε τη ζωή ενός ηλικιωμένου πιο όμορφη και εύκολη, απλά επικοινωνήστε μαζί μας online ή καλέστε μας στο 210 4950 989 για να δούμε πώς μπορούμε να σας βοηθήσουμε!