Όλοι οι άνθρωποι νιώθουμε ‘πεσμένοι’ κάποια στιγμή στη ζωή μας. Το ξέρατε, όμως, ότι 5% των ηλικιωμένων βιώνουν κατάθλιψη; Το ποσοστό ανεβαίνει δραματικά στους ηλικιωμένους που νοσηλεύονται σε νοσοκομείο, όπου φτάνει το 11%.
Η ζωή αναπόφευκτα φέρνει χαρές αλλά και δυσκολίες που πολλές φορές μας ρίχνουν ψυχολογικά και χρειάζεται προσπάθεια για να ξανανέβει το ηθικό μας. Το πρόβλημα γίνεται πιο σοβαρό όταν η ψυχολογική πίεση συνεχίζεται για καιρό και δυσκολεύει τον άνθρωπο από το να λειτουργεί ικανοποιητικά για τον εαυτό του και το σύνολο της κοινωνίας.
Τι προκαλεί κατάθλιψη στους ηλικιωμένους; Τα ίδια που μπορεί να προκαλέσουν κατάθλιψη και σε νεότερους. Η κακή υγεία, η απώλεια αγαπημένων, ο κοινωνικός αποκλεισμός και η μοναξιά είναι μερικοί από τους λόγους που οι ηλικιωμένοι νιώθουν πεσμένοι.
Πολλές φορές, όμως, οι ηλικιωμένοι ντρέπονται ή αρνούνται να παραδεχτούν ότι έχουν κατάθλιψη και προσπαθούν να το κρύψουν. Για αυτό είναι σημαντικό για τους ανθρώπους γύρω τους να παρατηρήσουν τα σημάδια και τα συμπτώματα. Ακόμα καλύτερα, φυσικά, αν ο ίδιος ο ηλικιωμένος συνειδητοποιήσει ότι η κακή ψυχολογία του οφείλεται σε κατάθλιψη, η οποία και μπορεί να αντιμετωπιστεί.
Η κατάθλιψη στην τρίτη ηλικία
Η κατάθλιψη δεν είναι συνώνυμο της τρίτης ηλικίας. Το ότι μεγαλώνουμε δεν σημαίνει υποχρεωτικά ότι θα πάθουμε κατάθλιψη. Άλλωστε, αν το ποσοστό των ηλικιωμένων με κατάθλιψη κυμαίνεται από 5-11%, αυτό σημαίνει πως το 89-95% των ανθρώπων της τρίτης ηλικίας δεν έχουν κατάθλιψη.
Αυτό επιβεβαιώνεται και από την έρευνα: οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας είναι γενικά πιο ικανοποιημένοι από τη ζωή τους από ό,τι οι μεσήλικες. Το παράδοξο της γήρανσης, όπως αποκαλείται, δείχνει ότι οι άνθρωποι είναι πιο ευτυχισμένοι όταν είναι μικροί (παιδικές ηλικίες) και μετά τα 60. Στο ενδιάμεσο, οι άνθρωποι βιώνουν ψυχολογική πίεση και αισθήματα κατάθλιψης, με κορύφωση στην ηλικία των 50.
Γιατί οι ηλικιωμένοι είναι γενικά πιο ευτυχισμένοι;
Οι ηλικιωμένοι είναι πιο ευτυχισμένοι γιατί είχαν το βάθος του χρόνου να βάλουν τα γεγονότα και τα βιώματά τους στη σωστή βάση. Μπορούν να καταλάβουν τι ήταν σημαντικό στη ζωή και τι ανούσιο και να επικεντρωθούν στα επουσιώδη.
Λόγω πείρας και εμπειρίας ζωής, μπορούν να δεχτούν πιο ανοιχτά τη στεναχώρια και να την διαχειριστούν χωρίς αυτό να τους ρίξει ψυχολογικά. Έχουν καλύτερους μηχανισμούς αντιμετώπισης της θλίψης από τις νεότερες γενιές. Και επειδή γνωρίζουν ότι δεν έχουν άπειρα χρόνια ζωής μπροστά τους, νιώθουν την πίεση να ζήσουν τη ζωή και να βάλουν τις σωστές προτεραιότητες στην καθημερινότητά τους.
Κατάθλιψη και οι ηλικιωμένοι: οι λόγοι
Παρά την εμπειρία και το βάρος των χρόνων, υπάρχουν φυσικά και ηλικιωμένοι που θα νιώσουν κατάθλιψη και θα βιώσουν πολλά και δυνατά αρνητικά συναισθήματα. Για αυτό μπορεί να ευθύνονται διάφοροι παράγοντες.
Η υγεία
Η κακή υγεία είναι ένας βασικός παράγοντας που μπορεί να οδηγήσει τους ηλικιωμένους στην κατάθλιψη. Σοβαρά θέματα υγείας που δυσκολεύουν την καθημερινότητα και αφαιρούν από την απόλαυση της ζωής, προφανώς και έχουν αρνητικό αντίκτυπο. Για παράδειγμα, σοβαρά καρδιακά προβλήματα μπορεί να δυσκολεύουν την κινητικότητα και τις δραστηριότητες. Ή ο σακχαρώδης διαβήτης αφαιρεί από την απόλαυση του φαγητού. Και βεβαία δεν συζητάμε για προβλήματα υγείας όπως ο καρκίνος που χρειάζονται θεραπείες και χειρουργεία, τα οποία προκαλούν από μόνα τους θλίψη και άγχος.
Σε γενικές γραμμές, χρόνια προβλήματα υγείας καθώς και όσα προκαλούν πόνο δυσκολεύουν τη ζωή και την ποιότητα της και μειώνουν την απόλαυσή της.
Η μοναξιά
Πιο παλιά, η μοναξιά δεν ήταν κάτι που συζητούσαμε. Τώρα πια, ξέρουμε ότι η μοναξιά φέρνει μαζί της πολλά δυσάρεστα όπως κακή υγεία και κακή ψυχολογία. Ως κοινωνία, δίνουμε πολύ περισσότερη σημασία στα θέματα κοινωνικότητας και μοναξιάς.
Όταν ένας ηλικιωμένος ζει μόνος ή δεν έχει γύρω του φίλους, γνωστούς, γείτονες και συγγενείς, νιώθει απομονωμένος και μόνος. Και αυτό επηρεάζει την ψυχολογία του και μπορεί να προκαλέσει κατάθλιψη.
Η απώλεια
Οι ηλικιωμένοι βιώνουν απώλεια σε πολλά επίπεδα. Χάνουν φίλους και συγγενείς και αυτό τους κοστίζει. Η απώλεια όμως είναι πολύπλευρη. Χάνουν την ανεξαρτησία τους όσο μεγαλώνουν και χρειάζεται να εξαρτώνται από άλλους. Επίσης, μεγάλο ρόλο παίζει ότι χάνουν τη δουλειά τους και την ασχολία τους όταν συνταξιοδοτούνται και νιώθουν άεργοι.
Τέλος, λόγω ηλικίας, μπορεί να έχουν χάσει την ενέργειά τους και τις σωματικές ικανότητες που είχαν παλιά. Δεν μπορούν να κάνουν όσα έκαναν και συνειδητοποιούν την φθαρτότητά τους.
Προς τα πού γέρνει η πλάστιγγα;
Ενώ οι πιο πολλοί ηλικιωμένοι θα καταφέρουν να δουν την καλή πλευρά των αλλαγών στη ζωή τους, αρκετοί θα δυσκολευτούν. Αρνητικά συμβάντα ή κάποιες δυσκολίες στη ζωή μπορούν εύκολα να τους οδηγήσουν στην κατάθλιψη.
Συμπτώματα της κατάθλιψης που πρέπει να προσέξουμε
Είτε επειδή εμείς είμαστε ηλικιωμένοι είτε βλέπουμε έναν δικό μας άνθρωπο να είναι ψυχολογικά πιεσμένος, καλό είναι να γνωρίζουμε τα σημάδια και τα συμπτώματα της κατάθλιψης στους ηλικιωμένους.
Κρύβουν τα αισθήματά τους
Οι περισσότεροι ηλικιωμένοι μεγάλωσαν σε μια εποχή όπου δεν συζητούσαν τα θέματα ψυχικής υγείας. Έτσι, έχουν μάθει να τα κρύβουν και να μην τα εκφράζουν. Έχουν επίσης άρνηση στο να παραδεχτούν ότι δεν τα καταφέρνουν μόνοι τους και χρειάζονται βοήθεια.
Ένας ηλικιωμένος που έχει κατάθλιψη δεν βγαίνει, δεν μιλάει με τους ανθρώπους του, κλείνεται στον εαυτό του και δεν θέλει να κάνει τις δραστηριότητες που έκανε μέχρι πρότινος. Αν, για παράδειγμα, άρεσε σε κάποιον η κηπουρική, την σταμάτησε. Αν του άρεσε να παρακολουθεί μια τηλεοπτική σειρά, δεν το κάνει πια. Αν πήγαινε για μπάνια το καλοκαίρι, κάθεται πια σπίτι.
Ένας τέτοιος ηλικιωμένος νιώθει άσχημα για τον εαυτό του αλλά δεν το λέει. Νιώθει ότι δεν αξίζει την προσοχή και την βοήθεια και πολλές φορές δεν θέλει να ζητήσει βοήθεια από τα παιδιά του για να μην τους ενοχλήσει.
Σωματικά συμπτώματα
Στις μεγάλες ηλικίες, η κατάθλιψη φανερώνεται και με σωματικά συμπτώματα. Ο ηλικιωμένος δεν τρέφεται καλά, είναι αργός στις κινήσεις, δεν κοιμάται καλά ή αρκετά, χάνει βάρος και μπορεί να έχει προβλήματα μνήμης.
Όσο προχωράει η κατάθλιψη, μπορεί να συνδέεται με καρδιακά προβλήματα, υπέρταση, διαβήτη και ακόμα και άνοια. Αν, λοιπόν, ένας ηλικιωμένος εμφανίσει προβλήματα υγείας που δεν είχε μέχρι πρότινος, μπορεί να πάσχει από κατάθλιψη και να μην θέλει να το παραδεχτεί.
Μοναχικότητα
Ένας ηλικιωμένος που πάσχει από κατάθλιψη δεν θέλει να βγαίνει ή να βλέπει ανθρώπους. Κλείνεται στον εαυτό του και στο σπίτι του και εντείνει την μοναξιά του. Δεν απαντάει στο τηλέφωνο, δεν δέχεται προτάσεις για εξόδους, δεν πηγαίνει στα παιδιά του, δεν θέλει να βγει για ψώνια και γενικά αρέσκεται στη μοναξιά του.
Ηλικιωμένοι και κατάθλιψη
Η κατάθλιψη δεν αφορά μόνο τους ηλικιωμένους αλλά στις μεγάλες ηλικίες μπορεί να περάσει απαρατήρητη. Οι ηλικιωμένοι συνήθως δυσκολεύονται να παραδεχτούν ότι έχουν κατάθλιψη, οπότε πρέπει οι άνθρωποι γύρω τους να διαβάσουν τα συμπτώματα και να βοηθήσουν τον άνθρωπό τους.
Στην μονάδα φροντίδας ηλικιωμένων Δωροθέα έχουμε πάντα τα μάτια μας ανοιχτά για να παρατηρήσουμε ανησυχητικές συμπεριφορές που μπορεί να κρύβουν αισθήματα κατάθλιψης στους ενοίκους μας.
Αν πιστεύετε ότι μια μονάδα φροντίδας μπορεί να σας βοηθήσει, είμαστε στον Κορυδαλλό και θα χαρούμε να σας δούμε και να σας ξεναγήσουμε στον χώρο μας. Απλά επικοινωνήστε μαζί μας online ή καλέστε μας στο 210 4950 989 για να κλείσετε ραντεβού και να μας επισκεφθείτε!